Biophilic design to kierunek w architekturze, budownictwie i kreowaniu ludzkiego otoczenia wykorzystujący zasady i pomysły wywodzące się z biofilii. Biofilia zaś to podejście skoncentrowane na człowieku, mające na celu poprawę jego kontaktu z naturą. W latach 80. XX wieku amerykański biolog Edward O. Wilson wysnuł tezę, którą potwierdza szereg przeprowadzonych na całym świecie badań, iż człowiek jest nierozerwalnie i podświadomie powiązany z przyrodą i środowiskiem naturalnym, z których czerpie siłę, dobre samopoczucie, uzdrawiającą moc i równowagę psychiczną. Jest to genetyczne połączenie wynikające z pierwotnych ludzkich instynktów i potrzeb, uwarunkowane ewolucyjnie. Rosnące tempo urbanizacji prowadzi do odłączenia od świata przyrody, dlatego biofilia ma coraz większe znaczenie dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia w środowisku zabudowanym.
Biophilic design wykorzystuje te idee jako zasady, aby zintegrować elementy natury w projektach architektonicznych i urbanistycznych. Dzięki nim można poprawić wiele przestrzeni, w których żyjemy i pracujemy, z licznymi korzyściami dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia.
Biophilic design jest szczególnie ważny w miejscach pracy, gdzie spędzamy znaczną część życia. Wpływając na zdrowie, poprawę samopoczucia i redukcję stresu pracowników, w mierzalny sposób zmniejsza absencję pracowników oraz podnosi produktywność, wydajność i kreatywność, co z kolei przekłada się na wymierne korzyści finansowe. Mnogość rozwiązań pozwala zastosować przedmiotowy trend zarówno w biurach i budynkach istniejących, jak i nowo budowanych w różnym zakresie budżetowym. Oczywistym jest zatem wniosek, iż lepsza przestrzeń do pracy oznacza lepsze jej efekty i wyższe zyski firmy. Włączenie natury do środowiska biurowego nie jest luksusem, jest solidną inwestycją ekonomiczną w zdrowie i wydajność, mającą potwierdzenie w licznych badaniach naukowych i wskaźnikach ekonomicznych.
Rekomendowane rozwiązania pomagające zastosować biophilic design w biurze mogą być wprowadzone dzięki bezpośredniej i pośredniej obecności natury.
Bezpośrednia obecność natury w przestrzeni biurowej może być realizowana poprzez:
- Wizualny kontakt z naturą – sytuowanie stanowisk pracy obok okien z widokiem na naturalne elementy (zieleń, woda, niebo); fizyczna obecność żywych roślin w postaci donic, kwiatów ciętych, zielonych ścian, wysp roślinnych.
- Kontakt z naturą poprzez zmysły słuchu, dotyku, węchu, smaku, które powodują zamierzone i pozytywne odniesienie do natury, żywych systemów lub naturalnych procesów – dźwięki (odgłosy zwierząt, wody, muzyka), zapachy i aromaty (pachnące rośliny), tekstury i nieregularne kształty przypominające o naturze na zewnątrz.
- Minimalne zmiany temperatury powietrza, wilgotności, dające poczucie odświeżenia, orzeźwienia, m.in. za pomocą wentylacji, w tym widocznej wentylacji mechanicznej, którą możemy dostosować do swoich potrzeb, otwieranych okien czy obecności balkonów/tarasów.
- Obecność wody, dająca możliwość jej oglądania, słuchania czy dotykania, co przyczynia się do odczuwania przestrzeni jako uspokajającej, stymulującej lub obydwu jednocześnie: to ściany wodne, fontanny, akwaria, zdjęcia/obrazy życia oceanu, kolor niebieski.
- Dynamiczne i rozproszone światło, różna intensywność światła i cienia – tworzą warunki przypominające przyrodę: światło dzienne padające pod różnymi kątami, z różnych źródeł (okna, świetliki sufitowe), powierzchnie odbijające światło, lustra, rozproszone światło na ścianach i sufitach, osobista kontrola intensywności oświetlenia.
Naturalne analogie do natury poprzez:
- Biomorficzne formy i wzory symbolicznie nawiązujące do tekstur występujących w naturze – organiczne kształty, wzory okładzin ściennych i podłogowych, kolory ziemi, wzory geometryczne, krzywe, spirale, fraktale.
- Imitacja materiałów obecnych w przyrodzie – różne gatunki drewna, kamienie, glina, skóra, wełna i inne tkaniny dające poczucie ciepła, autentyczności, stymulujące do dotyku.
Kształtowanie przestrzeni biurowej na podobieństwo przyrody może się także odbywać poprzez tworzenie szerokiej perspektywy obserwacji/widoku, jednoczesne tworzenie fragmentów barier wzrokowych, odosobnionych zakątków.