Oświetlenie części wspólnych budynku
Oświetlenie w miejscu pracy jest bardzo ważnym tematem. Zanim jednak wejdziemy do biura, docieramy do budynku, na parking samochodowy lub rowerowy, mijamy korytarze, obszary wind i/lub hol wejściowy. Od razu możemy dostrzec różnicę między dużymi, zachęcającymi holami wejściowymi w nowych budynkach biurowych, a wąskimi ciemnymi pomieszczeniami ogólnodostępnymi w starszych biurowcach.
Główna zasada dla wspólnych przestrzeni jest taka sama, jak dla przestrzeni biurowych: najlepszym oświetleniem jest światło dzienne, w szczególności w holu wejściowym. Światło naturalne jest nie tylko bardziej odpowiednie dla ludzi, ale także lepsze dla roślin. Tak przecież pożądana zieleń w przestrzeniach wspólnych będzie oczywiście lepiej się rozwijać przy świetle dziennym.
W miejscach bez dostępu do światła dziennego oraz po zachodzie słońca lub w przypadku pochmurnej pogody konieczne jest zapewnienie światła sztucznego. Dostateczne oświetlenie wspólnych przestrzeni jest ważne dla poczucia komfortu i bezpieczeństwa, co jednak nie wyklucza stosowania czujników ruchu w celu oszczędzania energii w korytarzach i na klatkach mniej używanych. Minimalne natężenie światła w pomieszczeniach ogólnodostępnych powinno być zgodne z normą EN 12464-1, obowiązkową w Polsce. Norma wymaga najmniej 200 luksów dla większości wspólnych pomieszczeń w budynku.
Przestrzenie o nieregularnym ruchu pieszym mogą być obsługiwane przez oświetlenie sterowane czujnikami ruchu, na przykład klatki schodowe i parkingi. Jednak, ze względów bezpieczeństwa konieczny może być pewien minimalny poziom stałego oświetlenia, zwłaszcza w nocy.
Oświetlenie może być jednym z elementów poprawiających design przestrzeni wspólnych w budynku, na przykład klatek schodowych, które zdarza się, że są zimne i nieatrakcyjne. Dzięki odpowiedniemu doborowi opraw i natężenia światła można stymulować ruch ludzi między piętrami po schodach jako alternatywę dla korzystania z wind.
Oświetlenie zewnętrzne
Oświetlenie zewnętrzne musi zapewnić bezpieczeństwo i komfort, w szczególności na parkingach samochodowych i rowerowych. Oświetlenie powinno być rozłożone równomiernie na obszarze i osiągnąć rekomendowane minimalne poziomy natężenia światła z norm europejskich EN 12464-2 i EN 13201, tj. od 5 do 20 luksów.
Oświetlenie zewnętrzne, na przykład latarnia, ale również kinkiety na fasadach, powinno mieć strumień skierowany w dół, aby uniknąć nocnego zanieczyszczenia światłem i nie przeszkadzać sąsiadom. Zanieczyszczenie światłem jest skutkiem ubocznym rozwoju cywilizacji przemysłowej. Jego źródła obejmują zewnętrzną i wewnętrzną iluminację budynków, reklamy, fabryki, latarnie uliczne, oświetlone obiekty sportowe, itd. Może ono mieć poważne konsekwencje środowiskowe: dla ludzi, przyrody i naszego klimatu. Występuje m.in. w postaci tzw. skyglow – rozjaśnienia nocnego nieba nad obszarami zamieszkanymi.
Praktyczne wskazówki do zastosowania:
Dla przestrzeni wspólnych w budynku
- Najlepszym oświetleniem dla przestrzeni wspólnych budynku jest światło dzienne, w szczególności w holu wejściowym.
- Zieleń we wspólnych przestrzeniach jest bardzo pożądana i wręcz potrzebuje światła dziennego.
- Dla części wspólnych budynku bez światła dziennego system sztucznego oświetlenia powinien w pierwszej kolejności zapewnić bezpieczeństwo i komfort, co jednak nie wyklucza stosowania czujników ruchu w celu oszczędzania energii w korytarzach i na klatkach mniej używanych.
- Jasne oświetlenie może być elementem uatrakcyjnienia klatek schodowych w celu stymulowania ruchu między kondygnacjami, zamiast korzystania z wind.
Na zewnątrz budynku
- Oświetlenie powinno być rozłożone równomiernie na obszarze i osiągnąć rekomendowane minimalne poziomy natężenia światła z norm europejskich EN 12464-2 i EN 13201, tj. od 5 do 20 luksów.
- Oświetlenie zewnętrzne, na przykład latarnia, ale również kinkiety na fasadach, powinno mieć strumień skierowany w dół, aby uniknąć nocnego zanieczyszczenia światłem.